Quần thể hổ hoang dã đang suy giảm ở các nước Đô;ng Nam Á
Số liệu của WWF cho thấy, hiện nay, các quốc gia khu vực Đô;ng Nam Á có số hổ ít hơn so với năm 2010
- thời điểm đề ra mục tiêu tăng gấp đô;i số hổ hoang dã trên thế giới vào năm 2022. Trong 25 năm qua, một số nghiên cứu cho thấy, hổ đã tuyệt chủng về mặt sinh thái ở Campuchia, CHDCND Lào và Việt Nam, đồng thời số lượng hổ đã giảm đáng kể ở Malaysia, Myanmar và mức giảm thấp hơn ở Thái Lan. Một trong những nguyên nhân hàng đ???u của sự suy giảm này là nạn săn trộm hổ để buô;n bán và tiêu thụ bất hợp pháp.
Hiện nay, mối đe dọa lớn nhất đối với loài hổ ở Đô;ng Nam Á đó là bẫy dây. Ước tính, có tới hơn chục triệu bẫy dây đang được giăng mắc khắp các khu bảo tồn tại Campuchia, Lào và Việt Nam - những quốc gia đã từ lâu khô;ng tìm thấy dấu hiệu hổ sinh sản trong tự nhiên.
Theo Tổ chức bản tồn đ??c lập WWF, quần thể hổ hoang dã đang suy giảm ở tất cả các quốc gia có hổ tại khu vực Đô;ng Nam Á, thậm chí một số nước còn đang đ???ng trên bờ tuyệt chủng. Mặc dù vậy, các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam, vẫn đang nỗ lực bảo vệ và khô;i phục các sinh cảnh và hệ thú mồi của hổ, chấm dứt việc nuô;i nhốt hổ khô;ng vì mục đích bảo tồn và giảm nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm từ hổ, góp phần phục hồi quần thể hổ trong khu vực.
Các mối đe dọa lớn khác bao gồm: mất mô;i trường sống do phát triển cơ sở hạ tầng, khai thác gỗ bất hợp pháp, phát triển nô;ng nghiệp, buô;n bán bất hợp pháp hổ và các bộ phận của hổ. Từ năm 2000-2018, các bộ phận của hổ - tương đương với khoảng 1004 cá thể - đã bị thu giữ tại Đô;ng Nam Á, cùng khoảng 8.000 cá thể hổ đang bị nuô;i nhốt ở Trung Quốc, Lào, Thái Lan và Việt Nam tiếp tục thách thức các nỗ lực thực thi pháp luật và thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm từ hổ.Theo ô;ng Stuart Chapman, người đứng đ???u Sáng Kiến Tiger Alive của WWF, các quần thể hổ ở Đô;ng Nam Á đã suy giảm tới mức báo động bất chấp những cam kết tăng quần thể hổ trên toàn cầu cách đây một thập kỷ. Tuy nhiên, vẫn khô;ng quá muộn nếu chúng ta hành động khẩn cấp để tăng cường nguồn lực và quản lý những thành trì cuối cùng của loài mèo lớn mang tính biểu tượng của châu Á này.
Việt Nam có đủ khả năng và nguồn lực để giúp phục hồi quần thể hổ
Hiện đã có nhiều quốc gia áp dụng các biện pháp bảo vệ hổ thành cô;ng. Ấn Độ, Nepal và Nga là những ví dụ điển hình cho thấy với những biện pháp can thiệp đúng đ???n, quần thể hổ có thể phục hồi, và trong một số trường hợp, có thể tăng gấp đô;i trong một khoảng thời gian ngắn. Chỉ cần đ?? mô;i trường sống, thú mồi và được bảo vệ khỏi nạn săn trộm, hổ có thể quay trở lại.
Ấn Độ đang áp dụng các quy chuẩn tốt nhất trong quản lý các khu bảo tồn hổ, với 14 Khu Bảo tồn đã được phê duyệt theo Quy chuẩn CA|TS - một cô;ng cụ bảo tồn gồm các tiêu chuẩn quản lý các loài mục tiêu và tiến đ?? đánh giá. Hiện đã có hơn 100 khu đạt CA|TS và 70% trong số này là nơi sinh sống của quần thể hổ trên toàn cầu, bao gồm các địa điểm ở Bangladesh, Bhutan, Trung Quốc, Ấn Độ, 3 Malaysia, Nepal và Nga.
Bên cạnh đó, bất chấp sự suy giảm chung về số lượng hổ trong khu vực, vẫn có những tín hiệu lạc quan về các hoạt động bảo vệ và khô;i phục hổ. Điển hình như, các cuộc tuần tra chống săn trộm do các thành viên cộng đ???ng người bản đ??a dẫn đầu tại Khu bảo tồn Belum Temengor của Malaixia đã góp phần giảm 94% số bẫy dây kể từ năm 2017. Tại Vườn quốc gia Pù Mát, Việt Nam, lực lượng tuần tra cũng đã gỡ bỏ 4655 bẫy trong hai năm 2018 - 2019, giảm 53% số bẫy và 71% số lán trại của thợ săn trong Vườn quốc gia. Tại Thái Lan, hổ đang được tăng số lượng và phân bố rải rác từ Khu bảo tồn đ??ng vật hoang dã Huai Kha Khaeng đ???n các khu bảo tồn khác nhờ những biện pháp quản lý và kết nối khu bảo tồn được thực hiện quyết liệt.
Đối với Việt Nam, theo thống kê của IUCN (liên minh quốc tế Bảo tồn thiên nhiên và Tài nguyên thiên nhiên năm 2015, tại Việt Nam số lượng hổ ngoài tự nhiên chỉ còn dưới 5 cá thể. Trên trang thô;ng tin của Sách Đỏ IUCN, hổ thậm chí còn được nhận đ??nh có thể đã tuyệt chủng tại Việt Nam. Một trong những nguyên nhân hàng đ???u của sự suy giảm này là nạn săn trộm hổ để buô;n bán và tiêu thụ bất hợp pháp. Theo Cục Bảo tồn Thiên nhiên và Đa dạng sinh học, Bộ Tài nguyên và Mô;i trường, mặc dù dấu vết về hổ tại Việt Nam trong tự nhiên gần như khô;ng thấy, nhưng Việt Nam vẫn đang và có thể đóng góp vào cô;ng cuộc khô;i phục loài hổ ở Đô;ng Nam Á thô;ng qua các nỗ lực đang được triển khai như bảo vệ và khô;i phục các sinh cảnh và hệ thú mồi của hổ, chấm dứt việc nuô;i nhốt hổ khô;ng vì mục đích bảo tồn và giảm nhu cầu tiêu tiêu thụ các sản phẩm của hổ.
Hiện trạng bảo tồn hổ trên thế giới và tại Việt Nam
Trong Chương trình quốc gia về bảo tồn hổ giai đoạn 2014 - 2022, Việt Nam đã đặt mục tiêu Bảo vệ, bảo tồn hổ, sinh cảnh và con mồi của hổ, góp phần ngăn chặn sự suy giảm, từng bước phục hồi, cải thiện và tăng số lượng hổ tự nhiên đến năm 2022. Để đạt được mục tiêu, Việt Nam đã đề ra 7 nhóm giải pháp chính, trong đó có các giải pháp: Xác lập khu vực ưu tiên bảo tồn hổ và đề xuất xây dựng các hành lang bảo tồn sinh cảnh sống của hổ trong tự nhiên; Xây dựng chương trình giám sát quần thể hổ và con mồi của hổ trong tự nhiên; Tăng cường quản lý, giám sát hoạt động gây nuô;i bảo tồn hổ; Tăng cường hiệu quả trong cô;ng tác phòng ngừa, đấu tranh và xử lý các hành vi vi phạm về bảo tồn hổ và con mồi của hổ; Đẩy mạnh cô;ng tác truyền thô;ng, nâng cao nhận thức nhằm ngăn chặn việc sử dụng các sản phẩm từ hổ, con mồi của hổ và ĐVHD trái phép; Đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư, thiết lập cơ chế tài chính phù hợp với yêu cầu nhằm tăng cường cô;ng tác bảo tồn hổ; Tăng cường hợp tác liên biên giới với các nước có chung đường biên giới, các nước trong khu vực và toàn cầu về cô;ng tác bảo tồn hổ.
Tổ chức WWF cho rằng, Việt Nam là một quốc gia đang phát triển nhanh trong khu vực, nên có đủ khả năng và nguồn lực để giúp phục hồi quần thể hổ ở Đô;ng Nam Á bằng việc chấm dứt buô;n bán và tiêu thụ bất hợp pháp hổ ở Việt Nam; loại bỏ các trang trại hổ hiện đang gây ảnh hưởng tiêu cực tới các nỗ lực giảm cầu đối với các sản phẩm từ hổ; tăng cường nguồn lực cho các khu bảo tồn đ?? ngăn chặn săn trộm và phục hồi quần thể thú mồi của hổ nhằm chuẩn bị mô;i trường sống đ???y đủ và an toàn cho việc tái thả hổ về tự nhiên trong tương lai./.
Tiến Long
Link Tải Xuống Baccarat